Lange tijd hadden Jeroen, Wouter en ik het idee om weer eens gezamenlijk een reis te maken en het liefste in het voorjaar. De bestemming waren we echter nog niet over uit, wordt het Montenegro of toch Noord-Griekenland in combinatie met Bulgarije? Uiteindelijk viel de keuze op het noorden van het Iberisch schiereiland aangezien hier voor ons allemaal nog wat nieuwe soorten te zien waren en zelfs voor Jeroen twee nieuwe soorten (twee recente soortafsplitsingen). Het uiteindelijke reisgezelschap bestond naast mijzelf uit Wouter Beukema, Jeroen Speybroeck, Bert Vandebosch, Gertjan Verspui en Jan van der Voort.

27 april 2012
Vandaag eerst nog les geven en daarna meteen door naar station Dordrecht alwaar ik en Wouter met Gertjan mee reden naar Jan om daar in het busje te stappen met de andere reisgenoten. De hele nacht reden we door naar het zuiden.

28 april 2012
Regen, regen, regen. Toch hier en daar wat gezocht en al snel muurhagedis (Podarcis muralis), Spaanse muurhagedis (Podarcis hispanicus s.l.), parelhagedis (Timon lepidus), hazelworm (Anguis fragilis), gladde slang (Coronella austriaca), Girondische gladde slang (Coronella girondica), vroedmeesterpad (Alytes obstetricans), gewone pad (Bufo bufo), rugstreeppad (Bufo calamita), vinpootsalamander (Lissotriton helveticus) en marmersalamander (Triturus marmoratus) gevonden.

De laatste zoekstop was bij een grote waterbak in een klein dorpje waar we nog meer vinpootsalamanders en marmersalamanders vonden maar ook larven van vroedmeesterpad en vuursalamander (Salamandra salamandra) en veel alpenwatersalamanders (Ichthyosaura alpestris). Na het invallen van de duisternis ook 2 volwassen vuursalamanders, een bruine kikker (Rana temporaria) en een Iberische meerkikker (Pelophylax perezi).

29 april 2012
Na heerlijk te hebben geslapen zijn we weer even gaan kijken bij de waterbak en zagen we een dwergarend en twee vale gieren boven onze hoofden cirkelen. Net buiten het dorp reden we snel naar een plek waar de zon scheen want ook vandaag was het weer erg bewolkt. Daar aangekomen niet de Cantabrische adders waar we op hadden gehoopt maar wel larven van Iberische beekkikker (Rana iberica) en de eerste Iberische boomkikker (Hyla molleri). Daarna reden we door naar een wat heuvelachtigere en zuidelijkere plek. Onderweg genietend van het schitterende uitzicht.

Al snel nadat we daar aankwamen zagen we een rijke verscheidenheid aan herpetofauna waaronder 3 prachtige wipneusadders (Vipera latastei), gestreepte hazelskinks (Chalcides striatus), een westelijke smaragdhagedis vrouwtje (Lacerta bilineata) en enkele marmersalamanders en Iberische meerkikkers in wat poeltjes, allemaal met dank aan de zon die even doorbrak.

Niet ver hier vandaan leven ook aspisadders, een soort die maar een beperkte distributie heeft in Spanje. Het was niet ver rijden en al na 10 minuten vond Jan een prachtige aspisadder (Vipera aspis).

De twee soorten adders hybridiseren ook op sommige plaatsen, een zoektochtje naar deze hybrides leverde helaas niks op en we reden door naar het westen waar we weer een prachtig hotelletje vonden en heerlijk hebben gegeten. Na de warme hap weer op stap en de bossen rond een prachtige kathedraal in op zoek naar vuursalamanders (S. salamandra bernardezi). De regen van de afgelopen dag(en) is voor de vuursalamanders geweldig en uiteindelijk zo'n 50 dieren gezien naast enkele gigantische bruine kikkers (R. temporaria parvipalmata).

30 april 2012
Vroeg uit de veren en op naar Picos de Europa. Na flink wat hoogtemeters gemaakt te hebben met de auto kwamen we aan bij de oude glaciale meren en kon het zoeken naar onze doelsoort hier beginnen. Alpenwatersalamanders en muurhagedissen lieten zich zien en uiteindelijk op een tweetal plekken waar de wind amper te voelen was en de zon dus des te meer, zagen we enkele Iberische berghagedissen (Iberolacerta monticola). Schitterend om deze hagedissen te zien zonnen, absoluut niet schuw en dus geweldig om te fotograferen.

De volgende zoekstop was het Mareadal waar naast een prachtige ondersoort van vuursalamander (S. salamandra alfredschmidti) ook Cantabrische adders (Vipera seoanei) leven. Beide gevonden en naast veel muurhagedissen ook nog een mooie Iberische beekkikker.

In een nabij gelegen vallei ook naar salamanders gezocht en dat bleek uiterst succesvol. Naast meerdere vuursalamanders van eerder genoemde ondersoort ook twee goudstreepsalamanders (Chioglossa lusitanica), enkele Iberische watersalamanders (Lissotriton boscai) en een vinpootsalamander.

Toen weer een lange rit verder westwaarts en onderweg ergens een hotel gepakt, wat gegeten en voor de verandering eens een beetje op tijd gaan slapen.

1 mei 2012
De terra typica van Galan's berghagedis bezocht maar met felle wind, ijs en sneeuw had zoeken hier geen zin. Na een tijdje trok het wolkendek wat open en toevallig passeerden we een prachtige wijngaard met veel stapelmuurtjes. Meteen hier even gezocht en veel leuke soorten gevonden waaronder Spaanse muurhagedis, parelhagedis, girondische gladde slang en een juveniele trapslang (Rhinechis scalaris).

In een klein bergdorpje wat een van de laagstgelegen plekken voor Galan's berghagedis is ook nog even gezocht maar helaas zonder resultaat. Wel enkele Noordwest-Iberische hagedissen (Podarcis bocagei) en Iberische smaragdhagedissen (Lacerta schreiberi) hier.

Een mooi hotel in de buurt als snurkplek gekozen en hier lekker gegeten en ook heerlijk wat bier gedronken. De volgende ochtend kwamen we erachter dat ook het drinken in de prijs was inbegrepen, dat was natuurlijk super!

2 mei 2012
Weer gezocht in het bergdorpje met dezelfde soorten als voorgaande dag maar nu ook vuursalamanderlarven, marmersalamanders, Iberische beekkikkers en Gertjan deed de vondst van de dag en ving een juveniele Galan's berghagedis (Iberolacerta galani).

Na het maken van foto's van het kleine diertje volgde een lange rit naar de Atlantische kust. Dat we daar aankwamen was het weer bewolkt maar de zon brak al snel door wat niet vervelend was. Het strand dat we bezochten was gekend als topplek voor skinks en dat konden we bevestigen. Na veel gestreepte hazelskinks vonden we ook twee Iberische skinks (Chalcides bedriagai ssp. pistaciae). Verder nog veel parelhagedissen en Noordwest-Iberische hagedissen.

Toen een hotel gezocht aan de kust. Ons avondmaal die avond bestond uit een lekkere pizza (eindelijk!) en na het pakken van onze spullen uit de hotelkamer bezochten we een eiland wat bereikbaar is via een lange brug. Dit eiland herbergt een fraaie populatie amfibieën waaronder zelfs vuursalamanders. Die hebben we helaas niet kunnen vinden maar wel Iberische watersalamanders, marmersalamanders, een enkele roepende rugstreeppad (Bufo calamita) en veel Iberische schijftongkikkers (Discoglossus galganoi) en Iberische boomkikkers die overigens erg schuw waren. Knielend in de regen en steeds tot 10 min. wachtend lukte het me toch om roepende dieren op de foto te zetten.

We wilden toch nog vuursalamanders zien aangezien in deze hoek van Spanje weer een andere ondersoort leeft. We besloten ondanks het late uur toch nog verder te zoeken maar dan op het vasteland. Bij de auto stond er politie op ons te wachten en na uitgelegd te hebben wat we aan het doen waren in de stromende regen op zo'n afgelegen plek werden we 'loco' genoemd. Gelukkig geen gedoe en we reden verder. De volgende plek was een prachtig beekdalletje met een weelderige begroeiing van varens, mossen en klimplanten. Wadend door de beek waande ik me in het oerwoud met om me heen weldaad aan dieren waaronder vuursalamanders (S. salamandra ssp. gallaica), goudstreepsalamanders, heel veel Iberische watersalamanders, Iberische beekikkers en een enkele schijftongkikker.

5 uur lagen we in ons bedje na deze spectaculaire avond.

3 mei 2012
Piepklein beetje uitgeslapen en na eindelijk een redelijk ontbijt reden we door naar enkele verlaten groeves. Naast veel Iberische meerkikkers en een huid van een hagedisslang (Malpolon monspessulanus) zag Wouter ook waarvoor we hier kwamen, een tweetal Europese moerasschildpadden (Emys orbicularis). Helaas liet dit tweetal zich verder niet meer zien dus konden we geen foto's maken.
Toen werd het tijd om Wouter te verlaten, hij zou nog een stuk verder reizen met zijn vader die de volgende dag zou aankomen. Wij reden verder terug naar het oosten om tijdens een zoekstopje een enkele hazelworm te vinden en te gaan eten/drinken en slapen bij een halfleeg motel.

4 mei 2012
In de koude bijtende wind nog wipneusadders gezocht zonder resultaat natuurlijk, wel enkele parelhagedissen. Het volgende doel voor vandaag lag een stuk dichter bij de Franse grens, hier leeft de Spaanse zandloper. Deze soort is onlangs in drie soorten opgesplitst (P. hispanicus, P. edwardsianus en P. occidentalis) en niemand van ons heeft "de echte" Spaanse zandloper gezien. Bij deze locatie aangekomen zagen we al snel Catalonische muurhagedissen (Podarcis liolepis), een gestreepte hazelskink, een girondische gladde slang, parelhagedis en toen de zon wat meer doorkwam enkele Spaanze zandlopers. Verder enkele blonde tapuiten, bijeneters, hoppen, zwarte wouwen en vale gieren.

Na het maken van foto's dreven er weer donkere wolken over met stortregen en onweer. Net op tijd! De volgende stop was Iraty in Frankrijk.

Heerlijk gegeten in een mooi hotel in de bergen en daarna weer even op pad om wat endemische soorten van de Pyreneeën te bekijken. Wat we totaal niet hadden verwacht was een extravaganza aan gewone padden en vuursalamanders. De lente is op deze hoogte nog maar net begonnen dus het was een drukte van jewelste op de weg. Overal padden en salamanders en zelfs een vos en een das die zich tegoed deden aan dit fenomeen. Bij de beek waar we uiteindelijk gingen zoeken zaten nog meer vuursalamanders (S. salamandra fastuosa) en vooral veel vrouwtjes om larven af te zetten. Ook een 8-tal Pyreneeënbeeksalamanders (Calotriton asper), 2 bruine kikkers, vinpootsalamanders en enkele roepende vroedmeesterpadden. Een topavond!

Vanzelfsprekend lagen we weer laat in bed na dit feest.

5 mei 2012
Beetje uitgeslapen en meteen door naar de adderhellingkjes van Iraty. De strenge wind dwong mij, Jeroen en Jan naar een piepklein restaurantje waar we heerlijk duif en patat hebben gegeten terwijl Gertjan en Bert verder zochten en naast muurhagedissen en levendbarende hagedissen (Zootoca vivipara) ook een drietal Cantabrische adders (Vipera seoanei) zagen.

Voor de helse terugrit naar huis kon beginnen toch nog even snel naar de beek van gisterenavond, en als het ware een sprookje geen spoor meer van de massale amfibieactiviteit van gisteravond. Toch bleek het een goede keuze want wat we gisteren niet vonden vond Jan nu wel, een Pyreneeënbeekkikker (Rana pyrenaica), een zeldzame endeem van dit gebied. Een fantastische afsluiting van deze toch al geweldige reis.

De hele nacht doorgereden en uiteindelijk waren Gertjan en ik om ongeveer half 6 in Dordrecht waar ik meteen de eerste trein naar huis pakte. Heerlijk in slaap gevallen en wakker geworden bij het laatste station, moe maar zeer voldaan!

Soorten
Goudstreepsalamander (Chioglossa lusitanica)
Pyreneeënbeeksalamander (Calotriton asper)
Vuursalamandra (Salamandra salamandra ssp. fastuosa, bernardezi, alfredschmidti, gallaica)
Alpenwatersalamander (Ichthyosaura alpestris ssp. cyreni)
Iberische watersalamander (Lissotriton boscai)
Vinpootsalamander (Lissotriton helveticus)
Marmersalamander (Triturus marmoratus)
Vroedmeesterpad (Alytes obstetricans)
Iberische schijftongkikker (Discoglossus galganoi)
Iberische meerkikker (Pelophylax perezi)
Gewone pad (Bufo bufo)
Rugstreeppad (Bufo calamita)
Iberische boomkikker (Hyla molleri)
Iberische beekkikker (Rana iberica)
Bruine kikker (Rana temporaria ssp. parvipalmata)
Pyreneeënbeekkikker (Rana pyrenaica)
Europese moerasschildpad (Emys orbicularis ssp. fritzjuergenobsti)
Hazelworm (Anguis fragilis)
Galan's berghagedis (Iberolacerta galani)
Iberische berghagedis (Iberolacerta monticola)
Westelijke smaragdhagedis (Lacerta bilineata)
Iberische smaragdhagedis (Lacerta schreiberi)
Noordwest-Iberische hagedis (Podarcis bocagei)
Catalonische muurhagedis (Podarcis liolepis)
Spaanse muurhagedis (Podarcis hispanicus s.l.)
Muurhagedis (Podarcis muralis)
Spaanse zandloper (Psammodromus hispanicus s.s.)
Parelhagedis (Timon lepidus)
Levendbarende hagedis (Zootoca vivipara)
Iberische skink (Chalcides bedriagai)
Gestreepte hazelskink (Chalcides striatus)
Gladde slang (Coronella austriaca)
Girondische gladde slang (Coronella girondica)
Westelijke hagedisslang (Malpolon monspessulanus) huid
Trapslang (Rhinechis scalaris)
Aspisadder (Vipera aspis)
Wipneusadder (Vipera latastei)
Cantabrische adder (Vipera seoanei)